ĐỔ XÔ NHẬN tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái MỘT LẦN (*): Cần hoàn thiện chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái

Việc nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần khiến người lao động mất đi cơ hội hưởng lương hưu, không có gì bảo đảm cho cuộc sống lúc về già

Sau 6 năm thực hiện Luật tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái 2014 và 5 năm thực hiện Nghị quyết 93/2015/QH13 về chính sách hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần đối với người lao động (NLĐ), số lao động nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần ngày càng gia tăng, ảnh hưởng lớn đến việc mở rộng diện bao phủ tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái. Cụ thể, năm 2016, hơn 600.000 người quyết định hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần. Sau đó tiếp tục tăng lên, năm 2018 có 880.000 người, năm 2019 trên 800.000 người và năm 2020 là hơn 897.000 người. Trong khi đó, năm 2020, chỉ khoảng hơn 1 triệu người tham gia hệ thống tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái.

Mất cơ hội hưởng lương hưu

TS Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội (QH), cho rằng đây là điều rất đáng suy nghĩ đối với hệ thống an sinh xã hội lâu dài của đất nước, dẫn đến hệ lụy không thực hiện được mục tiêu tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái toàn dân theo tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái.

Cần tăng lợi ích và tính hấp dẫn của chính sách lương hưu để giảm thiểu việc người lao động nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần. Ảnh: AN KHÁNH

Theo ông Bùi Sỹ Lợi, chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái bắt buộc của Việt Nam hướng đến mục tiêu chăm sóc, bảo vệ sức khỏe NLĐ; hỗ trợ khi NLĐ mất việc làm; bảo đảm cuộc sống ổn định sau khi hết tuổi lao động. Chính sách này được thiết kế khá toàn diện, cơ bản đáp ứng được nhu cầu của NLĐ.

Điều 60 Luật tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái năm 2014 không khuyến khích NLĐ nhận trợ cấp tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần, nhằm để cộng dồn thời gian đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái, giúp NLĐ sau này có đủ điều kiện nhận lương hưu hằng tháng. Đây cũng là quan điểm của QH và Chính phủ, mong muốn thực hiện được mục tiêu mở rộng đối tượng tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái và tiến tới tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái toàn dân nhằm bảo đảm an sinh xã hội lâu dài cho NLĐ theo tinh thần Nghị quyết 15-NQ/TW, Kết luận 63-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, Nghị quyết 21-NQ/TW và điều 34 Hiến pháp năm 2013 là "Công dân có quyền được bảo đảm an sinh xã hội".

Ông Lợi nhấn mạnh khi thiết kế điều 60 Luật tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái, Chính phủ đã quy định các trường hợp được hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần theo hướng thu hẹp, chỉ ưu tiên giải quyết đối với những trường hợp NLĐ bị mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Điều này là để tăng số người được hưởng chế độ hưu trí, nhằm bảo đảm an sinh lâu dài cho NLĐ. Tuy nhiên, NLĐ không hiểu rõ đã phản ứng, buộc QH khóa XIII phải xem xét, ra Nghị quyết 93 năm 2015 về thực hiện chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần.

Theo bà Đinh Thị Thu Hiền, Phó trưởng Ban Thực hiện chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái - tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái Việt Nam, khi lựa chọn hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần, các quyền lợi của NLĐ sẽ bị hạn chế hơn so với tích lũy thời gian đủ để hưởng lương hưu. Phân tích rõ hơn, bà Hiền cho biết khi NLĐ nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần, sau này có điều kiện tiếp tục tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái sẽ không được cộng nối thời gian đã đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái trước đó. Như vậy, họ bị giảm cơ hội được hưởng lương hưu hoặc nếu có đủ điều kiện hưởng lương hưu thì mức hưởng cũng sẽ thấp hơn so với việc giữ được toàn bộ thời gian đã đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái.

Theo quy định hiện hành, tổng mức đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái của NLĐ vào quỹ hưu trí và tử tuất là 22% mức tiền lương tháng. Trong đó, NLĐ đóng 8% và người sử dụng lao động đóng 14%. Có nghĩa là tổng mức đóng vào quỹ tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái hằng năm bằng 2,64 tháng lương. Nếu NLĐ hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần thì chỉ được nhận tối đa bằng 2 tháng lương làm căn cứ đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái cho 1 năm tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái. Như vậy, NLĐ mất đi tối thiểu là 0,64 tháng lương cho mỗi năm đã đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái.

Nếu so sánh giữa việc hưởng lương hưu hằng tháng (hưởng cho đến hết cuộc đời) và việc lĩnh tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần (chỉ hưởng tại một thời điểm nhất định) thì tổng lợi ích bằng tiền khi hưởng lương hưu hằng tháng sẽ cao hơn khá nhiều. Bởi lẽ, ngoài lương hưu, NLĐ còn được hưởng các quyền lợi khác như: được cơ quan tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái đóng tiền và cấp thẻ BHYT phục vụ việc khám chữa bệnh có sự hỗ trợ chi phí phần lớn từ quỹ BHYT; được điều chỉnh mức hưởng lương hưu khi chỉ số giá tiêu dùng tăng…

Phải nhìn nhận thấu đáo

Ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban Quan hệ Lao động - Tổng LĐLĐ Việt Nam, cho rằng có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc NLĐ chọn hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần.

Trước tiên, phải kể đến điều kiện thu nhập, đời sống của NLĐ hiện nay còn quá khó khăn. Bên cạnh đó, phải thẳng thắn thừa nhận rằng hệ thống chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái hiện nay chưa thực sự hấp dẫn, chưa linh hoạt nên chưa thu hút được đông đảo NLĐ gắn bó lâu dài. Theo quy định của pháp luật hiện hành, NLĐ muốn hưởng chế độ hưu trí phải có ít nhất 20 năm đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái và bảo đảm tuổi đời theo quy định; trong khi số đông NLĐ khi nghỉ việc còn trẻ. "Họ không thể chờ đợi đóng đủ 20 năm để được hưởng chế độ hưu trí" - ông Lê Đình Quảng băn khoăn.

Theo các chuyên gia chính sách lao động, quy định nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần đã đáp ứng được một số yêu cầu cơ bản của NLĐ trong những điều kiện nhất định. Song, về lâu dài thì sẽ có những tác động tiêu cực đến vấn đề bảo đảm an sinh xã hội, đặc biệt sẽ luôn là thách thức lớn để thực hiện mục tiêu đến năm 2021 có khoảng 35%, năm 2025 là 45% và năm 2030 là 60% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái mà Nghị quyết 28-NQ/TW đã đề ra.

"Đã đến lúc chúng ta phải có cái nhìn thật thấu đáo khi thiết kế, xây dựng và hoàn thiện chính sách tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái, trong đó có quy định tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần. Bởi lẽ, việc nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần không chỉ là vấn đề của cá nhân NLĐ mà còn là vấn đề chính sách, chính trị của giai cấp công nhân" - ông Bùi Sỹ Lợi nhấn mạnh.

Để hạn chế tình trạng nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần, theo luật sư Đặng Anh Đức, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, về lâu dài, cần nghiên cứu sửa Luật tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái theo hướng quy định chặt chẽ hơn điều kiện hưởng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần. Đồng thời, sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái tối thiểu để được hưởng lương hưu, giúp NLĐ dễ dàng đạt được điều kiện để hưởng lương hưu.

Trong khi đó, ông Lê Đình Quảng cho rằng phải hoàn thiện chính sách pháp luật về tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái đồng bộ, toàn diện, "trọn gói", bởi chế độ tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần liên quan chặt chẽ đến các chính sách khác của tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái, nhất là chế độ hưu trí.

"Hệ thống tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái phải được hoàn thiện theo hướng linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại, hội nhập quốc tế; tăng quyền lợi nếu bảo lưu thời gian tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái để hưởng chế độ hưu trí; giảm điều kiện thời gian tham gia tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí. Bên cạnh đó, phải điều chỉnh cách tính lương hưu theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững; sửa đổi các quy định về mức đóng, căn cứ đóng tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái để đạt mục tiêu mở rộng diện bao phủ" - ông Lê Đình Quảng đề xuất.

Từ thực tiễn tại địa phương, ông Phan Văn Mến, Giám đốc tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái TP HCM, cho rằng nhằm hạn chế tình trạng NLĐ nhận tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần, ngoài việc đẩy mạnh công tác truyền thông để các chính sách, quy định liên quan tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái đến gần với NLĐ, còn cần điều chỉnh một số chính sách liên quan, như quy định tăng dần thời gian hưởng trợ cấp tỷ lệ bóng đá kèo nhà cái một lần sau khi nghỉ việc theo lộ trình.

^(*)Xem BáoNgười Lao Độngtừ số ra ngày 14-4