Gian nan khởi kiện doanh nghiệp nợ tỷ lệ kèo nhà cái

Việc Công đoàn khởi kiện doanh nghiệp nợ tỷ lệ kèo nhà cái còn gặp nhiều vướng mắc do quy định giữa một số Bộ luật và luật chưa đồng bộ... Trong khi đó, tình trạng doanh nghiệp chưa tuân thủ đầy đủ, đúng quy định của pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái đang diễn ra phổ biến, nổi bật là tình trạng nợ đóng, chậm đóng tỷ lệ kèo nhà cái.

Trong bối cảnh trên, theo Tổng LĐLĐ Việt Nam, một trong những giải pháp hiệu quả là cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái.

Doanh nghiệp lờn thuốc

Tại buổi làm việc mới đây, báo cáo với Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sĩ Lợi về tình hình thực hiện chính sách, chế độ tỷ lệ kèo nhà cái, quản lý và sử dụng quỹ tỷ lệ kèo nhà cái năm 2016, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Mai Đức Chính cho biết, năm 2016 cũng là năm đầu tiên thực hiện Luật tỷ lệ kèo nhà cái 2014, theo đó, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã chủ động chỉ đạo các cấp Công đoàn (CĐ) tích cực triển khai các quy định của pháp luật; nâng cao vai trò, trách nhiệm của CĐ các cấp trong tuyên truyền, phố biến chính sách, pháp luật; tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thi hành pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái; kiến nghị, tham gia xây dựng sửa đổi, bổ sung chính sách pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái và khởi kiện ra Toà án đối với hành vi vi phạm pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động (NLĐ).

Bên cạnh việc tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái; tuyên truyền, phổ biến Luật tỷ lệ kèo nhà cái, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã chủ trì đoàn giám sát liên ngành gồm 5 cơ quan: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, Thanh tra Chính phủ, tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam và Tổng LĐLĐ Việt Nam tiến hành giám sát tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái tại 9 doanh nghiệp (DN) và giám sát công tác phối hợp thực hiện pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái của các cơ quan chức năng trên địa bàn TP Hà Nội, TP HCMvà tỉnh Bình Dương.

Kết quả giám sát liên ngành cho thấy, số tiền nợ tỷ lệ kèo nhà cái của các DN lên tới gần 6.000 tỉ đồng; có 6/9 DN thường xuyên chậm đóng (khoảng 1-3 tháng) với tổng số tiền chậm đóng và nợ đóng của các DN là gần 15 tỉ đồng.

Sau giám sát, đoàn giám sát liên ngành đã đưa ra 60 kiến nghị với các DN và cơ quan chức năng để nâng cao hiệu quả việc thực hiện các quy định của pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái. Kết quả, đã có gần 11 tỉ đồng tiền DN nợ tỷ lệ kèo nhà cái được khắc phục. Ngoài ra, Tổng LĐLĐVN đã tham gia với tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật tỷ lệ kèo nhà cái, BHYT tại 2 tỉnh Lào Cai và Bạc Liêu.

Theo Phó Chủ tịch Mai Đức Chính, qua kiểm tra, giám sát cho thấy: Công tác nắm bắt, thống kê chính xác số lượng NLĐ, người sử dụng LĐ thuộc diện phải tham gia tỷ lệ kèo nhà cái bắt buộc, tỷ lệ kèo nhà cái tự nguyện, BHYT theo quy định của pháp luật còn gặp nhiều khó khăn và chưa kịp thời; tỉ lệ người tham gia tỷ lệ kèo nhà cái tự nguyện còn thấp so với thực tế; các chính sách hỗ trợ để thu hút người LĐ tham gia tỷ lệ kèo nhà cái tự nguyện chưa thực sự phát huy được vai trò, chưa tương xứng với thực tiễn.

Về quyền của người LĐ được quản lý sổ tỷ lệ kèo nhà cái, bước đầu được thực hiện song kết quả còn thấp; việc thanh tra, kiểm tra chuyên đề về tỷ lệ kèo nhà cái chưa nhiều; việc xử phạt các đơn vị, DN vi phạm pháp luật về tỷ lệ kèo nhà cái còn chưa kịp thời và nghiêm minh. “Tính tuân thủ pháp luật của nhiều DN trong công tác khai trình lao động theo quy định còn nhiều hạn chế dẫn đến việc một bộ phận NLĐ thuộc diện bắt buộc tham gia chưa được tham gia tỷ lệ kèo nhà cái, BH thất nghiệp”, ông Chính nhấn mạnh.

Cần nhanh chóng gỡ vướng cho CĐ

Báo cáo về công tác khởi kiện các hành vi vi phạm pháp luật tỷ lệ kèo nhà cái, Phó Chủ tịch Mai Đức Chính cho biết, thời gian qua, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phối hợp với tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam triển khai thực hiện Quy chế phối hợp về trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu trong việc khởi kiện ra Tòa án; ký kết Chương trình phối hợp công tác giai đoạn 2016-2020 với Tòa án nhân dân tối cao; ban hành hướng dẫn quy trình khởi kiện…

Theo đó, trong năm 2016, LĐLĐ các tỉnh đã nhận 1.150 hồ sơ đơn vị nợ tỷ lệ kèo nhà cái từ cơ quan tỷ lệ kèo nhà cái để tiến hành khởi kiện. Tuy nhiên, đến nay mới có 11 LĐLĐ tỉnh, thành phố nộp đơn đến Toà án các cấp để khởi kiện 74 DN nợ tỷ lệ kèo nhà cái.

Song song với việc khởi kiện, các cấp CĐ đã gửi thông báo khởi kiện và nhắc nhở các DN thực hiện nghĩa vụ đóng số tiền tỷ lệ kèo nhà cái đang nợ. Qua đó, đã có một số DN khắc phục được số tiền nợ với cơ quan tỷ lệ kèo nhà cái theo hình thức trả toàn bộ, trả một phần và cam kết lộ trình trả nợ.

Cụ thể: Đà Nẵng: 4,3 tỉ đồng; Đồng Nai: 1,5 tỉ đồng; Nam Định: 1,2 tỉ đồng; Hà Tĩnh: 445 triệu đồng; Bình Định: 400 triệu đồng... Đặc biệt, tại Bình Dương, ngoài việc ban hành các văn bản đôn đốc, nhắc nhở DN trả nợ tỷ lệ kèo nhà cái, LĐLĐ tỉnh còn chỉ đạo CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở theo dõi sát sao tình hình này. Đến nay, các DN đã truy nộp được trên 21 tỉ đồng tiền nợ tỷ lệ kèo nhà cái với cơ quan tỷ lệ kèo nhà cái.

Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Mai Đức Chính, việc CĐ các cấp khởi kiện các tranh chấp lao động nói chung và tranh chấp về tỷ lệ kèo nhà cái nói riêng còn gặp nhiều khó khăn do các quy định của Bộ luật Lao động, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật CĐ, Luật tỷ lệ kèo nhà cái chưa đồng bộ.

“Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao sớm hướng dẫn các cấp tòa án về giải quyết các vụ kiện liên quan đến tỷ lệ kèo nhà cái. Các cơ quan có liên quan sớm nghiên cứu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn trong việc thực hiện quy định khởi kiện đòi nợ tỷ lệ kèo nhà cái”, Phó Chủ tịch Mai Đức Chính đề nghị.

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sĩ Lợi đã đề nghị Tòa án nhân dân tối cao cần có giải pháp tháo gỡ, hướng dẫn Tòa án các cấp, giúp các cấp CĐ thực hiện chức năng khởi kiện được hiệu quả, nhằm bảo vệ quyền lợi an sinh chính đáng của NLĐ.